W odcinku numer 57 naszego podcastu omawiamy książkę, która wywarła ogromny wpływ na nasze życie i sposób myślenia o biznesie – Almanach Navala Ravikanta. Naval Ravikant to przedsiębiorca, inwestor, ale przede wszystkim myśliciel, który swoimi przemyśleniami na temat bogactwa, szczęścia i prowadzenia firmy dzieli się za darmo. Książka ta jest zbiorem jego cytatów i życiowych porad, które zostały zebrane przez Erika Jorgensona. W tym odcinku podsumowujemy najważniejsze przesłania z książki i dzielimy się naszymi przemyśleniami na ich temat.
Kim jest Naval Ravikant?
Naval Ravikant to postać, która zrewolucjonizowała myślenie wielu przedsiębiorców, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Był jednym z twórców serwisu AngelList, który wspiera startupy, ale jego popularność wynika głównie z podcastów, gdzie dzieli się swoimi przemyśleniami na temat bogactwa, niezależności i szczęścia. To filozof biznesu, który pomaga ludziom zrozumieć, że bogactwo nie jest tylko kwestią pieniędzy.
Kluczowe lekcje z książki
- Bogactwo to nie pieniądze
Naval podkreśla, że bogactwo to nie same pieniądze, ani status społeczny. Prawdziwe bogactwo to aktywa, które zarabiają, gdy śpisz. Pieniądze to jedynie narzędzie, a status to coś, co wynika z hierarchii społecznej. Kluczowe jest inwestowanie w aktywa, które generują przychód niezależnie od naszego wysiłku. - Stawiaj na zdrowie
Jednym z najważniejszych aspektów życia przedsiębiorcy jest dbanie o zdrowie. Zbyt często zapominamy, że bez zdrowia żadne bogactwo nie ma sensu. Naval mówi o konieczności utrzymania równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Zdrowie to fundament, który pozwala efektywnie prowadzić biznes przez długie lata. - Szczęście to umiejętność
Książka podkreśla, że szczęście to nie jest cel sam w sobie, ale umiejętność, którą można wypracować. Naval mówi, że nie chodzi o to, by stale dążyć do euforii, ale o znalezienie wewnętrznego spokoju. Szczęście to brak odczucia braku – to stan, w którym nie odczuwasz potrzeby posiadania więcej. - Niezależność finansowa
Jednym z kluczowych cytatów, który zapadł nam w pamięć, jest ten o bogactwie: „Szukaj bogactwa, nie pieniędzy ani statusu. Bogactwo to posiadanie aktywów, które zarabiają, gdy śpisz.” To podejście pokazuje, że prawdziwa niezależność finansowa to posiadanie zasobów, które pracują dla Ciebie, a nie samodzielne gonienie za zarobkami.
Nasze refleksje po przeczytaniu książki
Obaj zgodziliśmy się, że książka Navala jest pełna wartościowych przemyśleń, które można wdrażać na różnych etapach życia i biznesu. Przykładem może być jego podejście do ciągłego uczenia się – Naval podkreśla, że stała edukacja jest kluczem do sukcesu. Zrozumieliśmy, jak ważne jest, by nigdy nie przestawać się rozwijać, szczególnie w obliczu zmieniającego się rynku.
Dla kogo jest ta książka?
Książka Navala to must-read dla każdego przedsiębiorcy, ale także dla osób, które poszukują sensu w życiu poza materialnym bogactwem. To lektura, która zmienia sposób myślenia o pracy, pieniądzach i szczęściu. Nawet jeśli wydaje Ci się, że masz wszystko pod kontrolą, znajdziesz tu wiele przemyśleń, które pomogą Ci spojrzeć na swoje życie i biznes z nowej perspektywy.
Transkrypcja odcinka
Speaker 1
Moi drodzy, dostaliśmy informację, że podobają Wam się nasze odcinki, co się dzieje dookoła biznesu, jakie ciekawe książki czytamy, jakie mamy przemyślenia dookoła. Też lubimy takie tematy, więc dzisiaj z przyjemnością taki odcinek Wam prezentujemy.
00:14
Speaker 2
Słuchajcie podcastu CEO Hub Jańczyk i Bielecki.
00:17
Speaker 1
Podcastu od przedsiębiorców dla przedsiębiorców. Dzień dobry państwu. Cześć Przemku.
00:25
Speaker 2
Cześć Czarek.
00:26
Speaker 1
Dzisiaj opowiemy wam o jednej z najważniejszych książek jaką zarówno jak i Przemek przeczytaliśmy. Jest to książka amerykańskiego przedsiębiorcy ja bym z mojego punktu widzenia bym powiedział myśliciela Nawala Ravikanta to jest człowiek który odpowiadał za wiele bardzo ciekawych startupów które wykwitły. Za jeden z najbardziej znanych serwisów, Angel’s List, który akurat w Europie nie jest znany, ale jest kultowy w Stanach. I to jest przedsiębiorca, myśliciel powiedzmy, który dzieli się swoimi przemyśleniami absolutnie za darmo, ma swój podcast, którego można posłuchać. Ja osobiście natknąłem się na niego pierwszy raz na podcaście u Jorogana i z mojego punktu widzenia, Przemku, wyglądało to w ten sposób, że często kiedy słuchamy podcastu, czytamy jakąś książkę, to mamy te tak zwane aha-momenty, jak to się mówi, że jest taka eureka, że czemu ja o tym wcześniej nie pomyślałem, prawda?
01:26
Speaker 1
I przeważnie to wygląda w ten sposób, że czytamy książkę i mamy tam dwie, trzy takie myśli. Posłuchamy podcastu, mamy jedną, dwie. Natomiast wysłuchałem Nawala u Jorogana i ja ten aha moment miałem co minutę po prostu. On co chwilę jakieś niesamowite nowe myśli mówił i byłem absolutnie zachwycony. To jest jeden z najlepszych podcastów, jakie widziałem, jeśli chodzi o impact na moje życie. Tak, no i dzisiaj oczywiście opowiemy o książce i myślę, że jako wprowadzenie, powiedzmy sobie tak, pokaż Przemku, jest książka.
01:56
Speaker 2
Tak, chcę powiedzieć, że książka, ona jest oczywiście w wydaniu polskim.
02:00
Speaker 1
Ona polsku wyszła już, on nie wiedział nawet.
02:02
Speaker 2
Tak, to jest bardzo ważne. Książkę oczywiście można sobie kupić w formie takiej drukowanej, natomiast ona jest również w wersji bezpłatnej całkowicie, po angielsku, jako PDF. Myślę, że warto jest również powiedzieć to, że to nie napisał tej książki Nawala Ravikant, tylko Erik… Jorgenson. Jorgenson, dziękuję. Po prostu jakby stworzył książkę, pozbierał informacje z internetu, z publikacji, różnego rodzaju jego cytaty, takie jego różnego rodzaju przemyślenia, mądrości życiowe.
02:36
Speaker 1
I po prostu ułożył w strukturę.
02:37
Speaker 2
Tak, ułożył to w formie struktury książki. I dlatego ona jest, tu nie ma jakiegoś konkretnego schematu, planu, że czytamy sobie książkę, jest jakaś akcja i tak dalej. To jest pewnego rodzaju takie, bym powiedział, fajne porady życiowe, pewne przemyślenia, pewne, no właśnie, spojrzenia z drugiej osoby w momencie prowadzenia biznesu, różnych porażek życiowych. Ja bardzo często szukam, zresztą już tych książek bardzo dużo przeczytałem, ale gdzieś człowiek szuka w tych książkach podobieństw, to znaczy prowadzisz firmę, jesteś przedsiębiorcą, o tym rozmawialiśmy już wielokrotnie, że jest coś takie jak samotność przedsiębiorcy, że często nie masz z kim podzielić się z tymi doświadczeniami, tymi przeżyciami, tymi złymi momentami i w książkach często szukamy takiej odpowiedzi Czy ten ktoś miał tak samo? Czy to coś, co się dzieje u mnie, że jest tak ciężko? Czy to jest tylko u mnie? Jak sobie ktoś z tym poradził? I np.
03:41
Speaker 2
Ja właśnie w tych książkach odnajduję coś takiego, że nagle czytam sobie i nagle widzę, że to w sumie jest typowe, że to nie tylko ja mam taki problem, że to jest jednak bardzo częste i znajduję tutaj odpowiedzi na pytania, jak sobie radzić, jak inni sobie poradzili. Widzę często tutaj No właśnie taką wskazówkę, że wiesz, jest ciężko, ale po prostu musisz wytrwać, musisz wykonać jakieś tam działania i to Ci pomoże.
04:11
Speaker 1
I to jest normalne przede wszystkim. I to wszyscy tak mają.
04:15
Speaker 2
To trochę jakbyśmy porozmawiali o tej książce. W ogóle też może warto wspomnieć, że… No bo w sumie tak wcześniej były odcinki, gdzieś tam o książkach opowiadaliśmy. To jest rzeczywiście dla mnie też odkryciem. To znaczy ja ją oczywiście znam od Ciebie. Ty mi ją zarekomendowałeś. I powiem szczerze, że byłem bardzo pozytywnie zaskoczony. Tym, jak dużo takich naprawdę mądrości życiowych.
04:40
Speaker 1
Jak skondensowane, prawda?
04:41
Speaker 2
Tak, jest tutaj informacji, bo tutaj jest, jak gdyby książka skupia się na biznesie i na życiu. Może jakbyśmy porozmawiali trochę właśnie o tych różnych cytatach, o tych różnych przemyśleniach. Jakie twoje są jakieś takie, nie wiem.
04:56
Speaker 1
Najbardziej… Tak, ja sobie wybrałem…
04:58
Speaker 2
Które ci utkwały w pamięci.
04:59
Speaker 1
Tak, ja sobie wybrałem cytaty, czy myśli od Nawala, które na mnie mocno wpłynęły. Oczywiście teraz jak je czytam, to mam trochę takie zakłopotanie, bo one teraz wydają się oczywiste, ale naprawdę jest tak, że nie do wszystkiego jesteśmy w stanie dojść sami, o czym sam Nawal mówi, to się nazywa że stoję na ramionach gigantów. Jakbyś sprytny nie był, wszystkiego sam nie wymyślisz. Po to czytamy książki, po to, żeby zapoznawać się z tą wiedzą wielu innych osób, prawda? No bo do wszystkiego sami nie dojdziemy, więc musimy się opierać również na wiedzy innych osób. I w ogóle sama książka jest fajnym ucieleśnieniem filozofii Nawala, bo on sam w środku mówi, że nie ma schematów, stania się bogatym szybko, to tylko znaczy, że ktoś po prostu chce na tobie zarobić. I on dlatego tą książkę daje za darmo.
05:51
Speaker 2
No to jest w ogóle ciekawe, bo teraz pomyśl sobie, jak dużo dookoła jest różnych treści, informacji, jakichś kursów. Wiesz, że już będziesz milionerem, miesiąc, dwa, jednak nagle… Człowiek, który, nie wiem, ale on tam kilkadziesiąt tych firm już ma.
06:07
Speaker 1
Bo czytałem, on powiedział, że teraz jest w 50 zarządach ponownie, niesamowite.
06:11
Speaker 2
Teraz wyobraź sobie, człowiek, który jest w 50 zarządach, mówi ci, słuchaj, nie da się szybko osiągnąć bogactwa, sukcesu takiego, a nagle widzisz, wiesz, na Facebooku, kurs, miesiąc, będziesz milionerem.
06:23
Speaker 1
Tak, natomiast mówi, że nie ma czegoś, takiej umiejętności jak biznes. To jest zestaw pewnych umiejętności, wyczucia i tak dalej. I on sam powiedział, że on lubi myśleć w ten sposób, że jakby ktoś zabrał mu wszystkie pieniądze i zrzuciłby go gdzieś w losowym miejscu na świecie, byle to był kraj, gdzie się mówi po angielsku, to on w parę lat by znowu doszedł do tych pieniędzy, bo on już po prostu umie to robić. To jest taka pewność, to jest taki… Właśnie umiejętność, która się nabiera, ale nie możesz się tego nauczyć w szkole, prawda? Musisz sam trochę tych firm pozakładać. Dobrze, Przemku, to co przygotowałeś dla nas dzisiaj?
06:55
Speaker 2
Tak, ja przygotowałem, wypisałem kilka cytatów. Oczywiście cytaty pierwotnie są w języku angielskim, one są przetłumaczone, ale będą oddawały to, co jakby, o czym myśli, jak gdyby komunikuje Autor. Pierwszy taki to jest o bogactwie, gdzie cytat wprost mówi, że szukaj bogactwa, nie pieniędzy, ani statusu. Bogactwo to posiadanie aktywów, które zarabiają, gdy śpisz. Pieniądze to sposób, w jaki przenosimy czas i bogactwo, status to twoje miejsce w hierarchii społecznej.
07:29
Speaker 2
I to jest w ogóle bardzo ciekawe, bo podejście do zarabiania pieniędzy Potrzebowałem na to jak gdyby wielu lat, aby zrozumieć co jest celem sam w sobie, czyli nie sam zarabianie pieniędzy, posiadanie tych pieniędzy, a możliwość Po pierwsze realizowania siebie, to jest jakby jedna rzecz, ale druga rzecz to bogactwo, o którym ja to przynajmniej tak rozumiem, to jest bogactwo doświadczeń, na przykład ja jestem fanem podróży i wręcz prawie każde pieniądze jestem w stanie wydawać na podróże, dlatego że to co doświadczam, te obrazy, które wyjeżdżam gdzieś z rodziną za granicę, zwiedzamy i po prostu to jest coś fantastycznego i to jest to bogactwo, czyli nie gromadzenie pieniędzy na koncie, tylko zrozumienie co dla mnie tym bogactwem de facto jest.
08:26
Speaker 1
Tam jest bardzo fajny cytat, który jest bardzo potężny moim zdaniem, że najważniejsze rzeczy, fajnie jest ścigać się i powiedzmy budować firmy, dochodzić do pewnego poziomu, No bo wmy się, nawet jeśli nie potrzebujesz na te materialne rzeczy, tych pieniędzy, to jednak budują one pewne twoje bezpieczeństwo, zwłaszcza na przyszłe pokolenia, prawda? No bo chcesz swoim dzieciom zapewnić jednak lepszy start, ale on na końcu, no trochę chyba spoiluję, ale trudno, na końcu rozdziału o bogactwie napisał bardzo ważną rzecz, że jak już dojdzie do tego bogactwa, to zauważysz, że nie o to chodzi, ale to jest historia na inną książkę. To jest niesamowite, prawda?
09:09
Speaker 2
Tak jest. W ogóle trzeba powiedzieć, że te parę cytatów, o których dzisiaj tu powiemy, przytoczymy parę myśli z książki. To jest oczywiście tylko parę, książka ma ich sporo, więc naprawdę myślę, że to… Za dużo tu nie będziemy spojlować tym, a bardziej zachęcimy do tego, żeby rzeczywiście poczytać, bo pokazuje spojrzenie innej osoby. To jest podejście o bogactwie. Drugie, z którym bardzo się utożsamiałem, a zrozumiałem na pewnym etapie rozwoju właśnie firmę, to jest o zdrowiu. On to tak skategoryzował, czyli powiedzmy o zdrowiu. Cytat. Powinieneś być zbyt zajęty, aby pójść na kawę, ale jednocześnie mieć uporządkowany kalendarz. I to jest w ogóle… Coś, co ja zrozumiałem na tym etapie tego mojego bankructwa takiego klasycznego, gdzie wtedy zrozumiałem, że zdrowie to jest coś najważniejszego i jaki mamy problem jako przedsiębiorcy. Zasuwamy na jeden, na dwa etaty, wydaje nam się, że jesteśmy niezniszczalni, aż coś tam się niedobrego wydarzy.
10:15
Speaker 2
I bardzo dużo o tym mówi też autor, żeby tak poukładać sobie to życie biznesowe, żeby jednak pamiętać o tym, żeby iść na ten trening, żeby zadbać o tę dietę i tak dalej. I to jest coś, co dzisiaj dla mnie jest bardzo ważne, natomiast pamiętam, na etapie rozwoju swojej firmy w ogóle o to nie dbałem. I to był w ogóle jeden z kluczowych elementów, gdzie jak firma mi się tak wywaliła, gdzie już było to praktycznie bankructwo, Zdałem sobie sprawę, że mam problemy zdrowotne i tak dalej i że mogę sobie za chwilę z tym nie poradzić. Nie wiem, czy miałem jakieś wizje śmierci i tak dalej. No i pomyślałem o rodzinie, no bo tak zostawię dzieci, rodzinę, jeszcze tu jakieś długi i tak dalej. Wtedy sobie zdałem sprawę, że to jest kluczowa rzecz. Zdrowie, tak?
11:02
Speaker 2
Żeby móc tą firmę rozwijać, żebyś miał energię, no to po prostu nie po to masz się zajechać, nie po to żyjesz, żeby się zajechać na rozwijanie firmy, nie? Ale wydaje mi się, że wielu przedsiębiorców Zapomina. Zapomina o tym. To jest trudne, nie?
11:17
Speaker 1
Tak. To w tym temacie również jeden cytat bardzo mnie łujął. Też jest o zdrowiu właściwie. I to akurat nie jest Nawala, on to tylko przytoczył, to chyba z Konfucjusz, ale twoje drugie życie zaczyna się, kiedy zorientujesz się, że masz tak naprawdę jedno. I zobacz, jaki krótki cytat, a jaki potężny, prawda? Ile poznaliśmy osób, które zajeżdżały się w pracy albo troszkę zbyt hedonistycznie żyły, nagle się przestraszyły, bo nie wiem, bo serce siada, bo organizm siada, coś się wydarzyło i nagle odmieniają swoje życie. Ale po co tak późno? Prawda? Ile osób znamy, które tak naprawdę chcielibyśmy tak nimi potrząsnąć, powiedzieć, stary, zajeżdżasz się, nie rób tego, bo zrobisz sobie krzywdę, bo nie wiem, bo twoja rodzica sobie bez ciebie nie poradzi, prawda?
12:02
Speaker 1
I dużo właśnie osób, jak mają farta, to jeszcze jak nas napotykają na jakiś hamulec bezpieczeństwa, na jakieś ostrzeżenie, niektórym to już się po prostu nie udaje, więc też bardzo potężna myśl powiedziałbym.
12:16
Speaker 2
Ja myślę, że to jest jednak, wiesz, bardzo trudne we wdrożeniu z tego względu, że.
12:21
Speaker 1
Myślimy, że jesteśmy nieśmiertelni.
12:23
Speaker 2
Tak, to jest raz. Dwa, że jeśli tego nie doświadczyliśmy jeszcze, albo my, albo gdzieś tam nie widzimy w swoim środowisku, że ktoś z tego powodu w jakiś sposób cierpi, to takie nam się wydaje, że nie, okej, dobra, jasne, zajmę się tym, ale później, bo mam pracę.
12:39
Speaker 1
Tak, tak. Co masz następnego, Przemku?
12:42
Speaker 2
Dobra, następny cytat, który tutaj sobie wynotowałem, to jest o pracy o karierze. Stań się najlepszym na świecie w tym, co robisz. Nieustannie redefiniuj to, co robisz, aż stanie się to prawdą.” I to jest w ogóle mega cytat. Dlaczego? Dlatego, że ja już dawno temu zrozumiałem, jak gdyby to jest taka moja dewiza życiowa i nawet swoim dzieciom powtarzam. Nie ma znaczenia, co ty będziesz robił. Ty, jeśli na czymś się skupisz, jest nawet w badaniach gdzieś tam podobno mówią o tej magicznej 10 tys. Godzinach, że jak przepracujesz, to stajesz się ekspertem w jakiejś dziedzinie. I teraz, czy ty będziesz przedsiębiorcą, czy będziesz marketingowcem, czy będziesz ogrodnikiem, albo wręcz fryzjerem, nie ma znaczenia. Jeśli ty będziesz ekspertem, poświęcisz się temu, to jest dobra droga do tego, żeby być naprawdę wybitną osobą w danej jakiejś dziedzinie, a co za tym idzie, również jakiś sukces, tak? Zawodowy, finansowy.
13:45
Speaker 2
Często spotykam się, że przedsiębiorcy, tacy, którzy na początku firmy rozwijają, szukają. Na zasadzie, a, bo teraz OZE, to się szybko rzucę tutaj na OZE i już będę otwierał, tak. Ale ja mam coś w pojęciu o OZE.
13:56
Speaker 1
Czy to lubię?
13:57
Speaker 2
Raz, czy to lubię, ale dwa, czy na pewno jestem w tym dobry. Czasem kuszą oczywiście takie tematy, ale tu jest ten błąd popełniany taki, że ktoś wchodzi w coś, co de facto nie znam. Dużo łatwiej jest rozwijać biznes, który znasz, tak? Byłeś programistą, tego zacząłeś, dużo łatwiej ci było oczywiście prowadzić firmę, która zajmuje się tym. Ale gdybyś, nie wiem, zajął się ogrodnictwem, to zakładam, że to już nie byłoby takie proste. Mówmy się w ogóle, prowadzenie biznesu nie jest proste, ale to już byłoby bardziej ekstremalnie trudne.
14:27
Speaker 1
Tak, to zostając blisko tego, mi się bardzo podoba, może to jest taka szersza myśl, że wszystko dobre w życiu, co możesz osiągnąć, generalnie pochodzi z compound interest, to było procent składany, powiedziałbym. Czyli chodzi generalnie o to, że jeśli chcemy zadbać o swoje ciało, ćwiczyć, to nie jest tak, że idziemy na siłownię i trzy godziny ciśniemy trening, a potem przez miesiąc nic nie robimy. Tylko musimy się starać o to, żeby każdego dnia być troszkę lepszymi niż wczoraj, dlatego że przez ten procent składany będziemy Po roku to nie jest tak, że dodasz 1% rocznie, tylko to jest cały czas 1% od ciebie wczoraj, prawda? Więc ten zysk z czasem będzie gigantyczny. To można przełożyć zarówno na biznes, można zarówno przełożyć na swój rozwój, jak chociażby na te ćwiczenia.
15:19
Speaker 1
Jeśli chcemy być w czymś dobrze, na przykład ja gram na perkusji, ale na początku jak chcemy coś robić dobrze, to muszę ćwiczyć godzinę, dwie godziny dziennie. Nie, ja gram codziennie pięć minut. Dlaczego? Dlatego, że nie mam wymówki, żeby tego nie zrobić po prostu. Natomiast jeśli złożymy sobie te pięć minut przez cały rok, to w ciągu roku naprawdę dużo razy ćwiczyłem, prawda? Tylko trzeba być po prostu w czymś wytrwałym i cały czas o to dbać. I to się sprawdza i w biznesie, i powiedzmy w życiu towarzyskim, i z rodziną, i chyba najlepszym przykładem tak naprawdę są w sumie inwestycje, bo tam procent składany sam z siebie po prostu dobrze działa. Także faktycznie to jest fajna myśl, żeby codziennie troszkę nad sobą pracować. Jak miną lata to widać, że naprawdę jesteśmy w zupełnie innym miejscu.
16:04
Speaker 1
To nie jest tak, że zrobimy jeden kurs i nagle będziemy zupełnie innym człowiekiem. To jest codziennie mała praca nad sobą. Bardzo mi się podoba ta myśl. Bardzo jest potężna też.
16:12
Speaker 2
No dobrze, to przejdźmy do kolejnego, takiego cytatu, który sobie dzisiaj tu wynotowałem, o nauce i edukacji, czyli czytaj to, co kochasz, aż pokochasz czytanie. I to jest bardzo fajne, bardzo ciekawe, bo znowuż, ja mam podejście do edukacji inaczej. Zacznijmy sobie od edukacji. Wysyłają nas do szkoły podstawowej, później tam do średniej i tak dalej. I wmy się, rzadko kto jakoś to Uwielbiał. Czuliśmy się, że zmuszają nas do tej szkoły, musimy chodzić i tak dalej. Oczywiście mamy świadomość, że szkoła podstawowa czy średnia to jest poziom taki, gdzie jednak pozyskujesz informacje, które są po prostu potrzebne, czasem nie, do życia. Natomiast Ravikan tutaj mówi o tym, żeby podejść do edukacji na zasadzie takiej, żeby skupić się na tym, co my naprawdę lubimy. Czyli np.
17:08
Speaker 2
Jak ja czytam książki, to głównie jakieś biznesowe, rozwojowe i to jest w ogóle ciekawe, bo ja przez lata nie przeczytałem żadnej książki jakiejś takiej, nie wiem, typu jakaś przygodowa, fantastyka czy taka, która nie jest rozwojowa i to jest dlatego, że Ja sobie myślę, że trochę poświęcam na to czas. Nie trochę, bo często wiele godzin i chcę pozyskać jakąś informację, chcę się czegoś nauczyć. Trochę szkoda mi tego czasu na czytanie książki przygodowej. Czy też tak masz?
17:39
Speaker 1
Nie, dla mnie to jest rozrywka. Bo zauważyłem, że nie mogę non-stop czytać o pracy, zajmować się rzeczami z pracą, po prostu już mija 8-10 godzin, po prostu mi już głowa nie pracuje, natomiast relaks, załóżmy z nawalem, no jak jest nawal, to jeszcze jest okej, prawda, to jest łatwo przetrawić, ale książka przygodowa to dalej jest forma rozrywki dla mnie, zdecydowanie lepsza niż oglądanie YouTube’a.
17:59
Speaker 2
Ale to właśnie pokazuje, że… Chyba, że.
18:01
Speaker 1
Podcasty mądre oglądacie, to okej.
18:02
Speaker 2
No tak, ale zobacz, to pokazuje, że właśnie widzisz, to też rozwija twoją edukację, czytanie, no bo po prostu czytasz to, co lubisz, nie?
18:08
Speaker 1
Ja zawsze kochałem czytać, także… Ja z tym nie miałem problemu, ale dużo ludzi nie ma. Chyba będzie problem w młodym pokoleniu z tym, prawda?
18:15
Speaker 2
To znaczy ostatnie wskaźniki mówią, że coś tam delikatnie drgnęło, że trochę więcej ludzie czytają, ale jednak nie jest to jakoś super popularne, no do czego dzisiaj zachęcamy tutaj, żeby poczytać taką książkę, bo tak mówię, dla mnie jak książki traktuję, Szukam czegoś takiego w książce, w sensie cała książka nie musi być dla mnie jakoś super ciekawa, ale szukam jakiejś takiej jednej myśli, jakiejś takiej jednej puenty z książki, którą po prostu mogę wyciągnąć, zastosować w życiu, w biznesie. Zresztą to jest w ogóle ciekawe, bo na etapie rozwoju firmy, w momencie kiedy był ten kryzys, kiedy było bankructwo i tak dalej, to moja cała edukacja opierała się tylko na książkach. Nie było mnie w ogóle nawet stać wtedy, żeby jakieś kursy, no bo nie miałem pieniędzy. Więc po prostu chłonąłem mnóstwo różnych książek biznesowych, rozwojowych i tak dalej.
19:02
Speaker 2
Ja się z tego uczyłem, po prostu ok, poczytałem, zacząłem stosować, tu jakaś kolejna próba i tak dalej, więc no tu nie ma co mówić, po prostu warto sobie, ale jak ktoś nie lubi to poszukać jakiejś właśnie takiej tematyki, a ewentualnie nie wiem, posłuchać audiobooków chociażby, bo to też podcasty oczywiście.
19:20
Speaker 1
Tak, jak najbardziej. Dobrze, co ja mam dalej? Ja dalej mam bardzo również, właściwie od niego powinienem zacząć, bo to jest cytat, który chyba najbardziej zmienił moje życie, tak mi się wydaje. I to jest wzięte z buddyzmu, jeśli dobrze pamiętam. Że jeśli czegoś pożądasz, i tutaj mówimy bardziej o rzeczach materialnych, mamy je na myśli, to zawierasz kontrakt sam ze sobą, żeby być nieszczęśliwy, dopóki tego nie osiągniesz. Mega krótka myśl, a zobacz.
19:52
Speaker 2
Mam ten cytat zapisany.
19:53
Speaker 1
Masz zapisany?
19:53
Speaker 2
Tak, mam, tylko polsku. Jest o szczęściu właśnie.
19:56
Speaker 1
Jak on polsku tam leci?
19:57
Speaker 2
Szczęście to stan, w którym niczego nie brakuje. I tutaj chodzi o to, że szczęście to nie jest posiadanie wszystkiego, ale brak odczucia braku. Czyli problem polega na tym, że jako ludzie czujemy się nieszczęśliwi i my poszukujemy tego szczęścia, czyli mówimy sobie, Ok, no to teraz jak będę miał Ferrari to już będę szczęśliwy, tak? Albo jak już będę miał coś tam to będę, już będę super szczęśliwy. Akurat już Czarku z naszego doświadczenia już gdzieś tam tych etapów życiowych przeszliśmy. Ferrari nie, ale inne były marki sportowe.
20:30
Speaker 1
Coś tam było, no.
20:31
Speaker 2
Natomiast… No właśnie pytanie, czy nagle jak wiesz salonu odebrałeś ten samochód, to się okazało, że wow, no to teraz już jest, no właśnie nie.
20:40
Speaker 1
Ja się najbardziej cieszyłem z pierwszego wymarzonego samochodu, na który ciężko pracowałem chyba trzy lata i on kosztował wtedy 30 tysięcy i to już nigdy potem już tak nie spokuję. Pierwszy wymarzony tak.
20:54
Speaker 2
Ja miałem oczywiście takie zacięcie do motoryzacji, zresztą do dzisiaj mi to zostało, ale pamiętam, gdzie tak etapowo te różne samochody gdzieś tam kupowałem i powiem to był taki moment, gdzie z salonu odbierałem Porsche i pamiętam ten moment, gdzie ten wyjazd tego salonu to było coś fantastycznego, w sensie byłem tym zachwycony itd. Ale czy to było, że aż później byłem cały czas szczęśliwy? Był taki stan euforii przez jakiś tam czas. Oczywiście za każdym razem, kiedy wychodziłem i spojrzałem na samochód i tak dalej. Natomiast później przeszedłem do takiej codzienności, gdzie tak, po pierwsze jak już jeździłem tym samochodem, to już w ogóle nie czułem różnicy. Czy to jest taki samochód, czy to jakiś tam, nie wiem, naprawdę nie czułem różnicy.
21:35
Speaker 2
Nawet były w pewnym momencie takie negatywne aspekty, gdzie po prostu a to ludzie, a to ktoś porysował w zawieści, a to jakieś dziwne komentarze były itd. To pokazało mi nie tylko to, ale wiele rzeczy, które w życiu realizowałem, że to nie jest droga do szczęścia. W sensie, że nie ma czegoś takiego, że dojdziemy do danego punktu, w sensie… Już będzie super. 10 milionów mam na koncie i teraz już jest nieustające szczęście, to końca mojego życia.
22:03
Speaker 1
Ale jesteś szczęśliwy tu i teraz. I tam też Nawal fajnie mówi, że szczęście to jest umiejętność, której nabierasz, prawda? Że to nie jest tak, że… Umiesz być szczęśliwy, tylko musisz się też tego nauczyć. To jest pewien proces, który przechodzisz. I myślę, że warto o tym mówić, bo w społeczeństwie niestety jest trochę ten kult kapitalizmu, kult pieniądza, kult posiadania, prawda? I on tam ma super myśl, która mi się strasznie podoba, blisko tego tematu, że najważniejsze rzeczy w życiu nie możesz ich kupić. I to on wymienia spokojny umysł, zdrowe ciało i dom pełen miłości. Super myśl, prawda?
22:36
Speaker 2
No, to jest ekstra i powiem więcej. W momencie kiedy zaczynamy realizować się jako przedsiębiorcy, zaczynamy osiągać pewne cele, zaczynamy, nie wiem, być może realizować takie marzenia, które sobie postawiliśmy, jakieś finansowe, kupujemy dom, samochód itd. Jeśli nie uświadomimy sobie, że szczęście nie polega na tym, żeby go szukamy i żeby sobie coś kupimy, to z każdym kolejnym zakupem będzie coraz większy problem. I mówię to sam o sobie. Bo wiem jak to wyglądało na początku i później jak to już było, że już doszedłem do takiego momentu, gdzie No niewiele rzeczy już czuję, że takie wiesz, w sensie no kolejny samochód, kolejne coś tam już to już i teraz nagle wiesz wcześniej sobie człowiek myślał, że no rzeczywiście to już kupię, to już będę szczęśliwy, a wcale tak nie jest, nie?
23:23
Speaker 2
I to szukanie to jest w ogóle, nie wiem czy się starzeje, czy to są jak gdyby takie oznaki starzenia, ale człowiek po pewnym czasie dopiero zdaje sobie sprawę, że najbardziej fantastyczne to jest to, że nie wiem wychodzę sobie o 7 rano, że jest z kawą na taras, że ptaszki śpiewają, że jest słoneczko, że doświadczam tego, nie? Że, nie wiem, deszczyk padał i super pachnie, wiesz, to są takie rzeczy, gdzie…
23:47
Speaker 1
Dlatego zawsze powtarzam, że najlepsze rzeczy w życiu są za darmo tak naprawdę, prawda? Oczywiście, o ile jesteś na, no przynajmniej ten czwartym, piątym poziomie piramidy basłowa, no jak nie masz to jest trochę inna sprawa.
23:56
Speaker 2
Tak, no żeby nie było jasność, bo teraz ktoś powie, że teraz to jak mnisi mamy gdzieś tam, że pieniądze nie mają całkowicie znaczenia. Oczywiście mają znaczenie, to jest to już właśnie ta piramida potrzebna słowa, o której powiedziałeś. Jeśli dojdziemy do pewnego etapu, gdzie pewne potrzeby mamy, zapewnione, tak? To później…
24:15
Speaker 1
Ale na pewno za duży kult pieniądza jest, zdecydowanie.
24:17
Speaker 2
Tak.
24:17
Speaker 1
Myślę, że ludzie trochę zapominają, że trochę nie o to chodzi do końca.
24:20
Speaker 2
A na koniec niech chodzi o ludzi.
24:23
Speaker 1
Tak, tak. Co masz dalej, Przemku?
24:25
Speaker 2
No dobrze, to mój kolejny cytat to jest o niezależności. Najważniejszą umiejętnością w dążeniu do bogactwa jest stałe uczenie się. I to jest też właśnie coś, co ja zrozumiałem dotkliwie, boleśnie przechodząc. Czyli tak jak powiedziałem, doszedłem do bankructwa, a mianowicie to był taki przypadek, gdzie prowadziłem firmę, pozyskaliśmy po jakimś tam czasie klienta, a on później został się kluczowym klientem. No i było duże takie zadufanie w sobie, że jesteśmy tacy świetni, genialni, że my tu wymiatamy na rynku. Ale po co tu się edukować? W ogóle się wtedy nie edukowałem. No i przyszedł ten czas, tego kryzysu, gdzie jednak ten klinoczyt, okazało się, że straciliśmy 80% przychodu wtedy. I to pokazało mi, że nagle jak mam wejść na rynek z innymi usługami, albo nie wiem, dla innych branż, to my nie mamy w tym doświadczenia. Nawet nie wiedziałem jak pozyskiwać klientów.
25:31
Speaker 2
Wtedy zdałem sobie sprawę, że Edukacja to jest coś mega ważnego i od tamtego momentu cały czas się edukuję, non stop. Czy to jakieś książki, czy to biorę udział w jakichś kursach. Cały czas, ponieważ z każdą taką kolejną wiedzą ja mogę wdrażać właśnie w życie, w firmie. Czarzku, jak to u Ciebie wygląda?
25:58
Speaker 1
Tak, myślę, że to jest wdrożenie tej uwagi, o której mówiłem z tym procentem składanym, że nie musimy się 8 godzin dziennie uczyć nowych rzeczy, ale poświęćmy te 10-15 minut na jakąś książkę, na coś ciekawego w internecie, nie na TikToka, no bo jeśli podsumujemy sobie rok i całą wiedzę, jaką zdobyliśmy z punktu widzenia roku czy dwóch lat, to będzie ogrom tego, nawet jeśli poświęcimy na to te 10-15 minut dziennie, prawda?
26:26
Speaker 2
Dobrze, to ostatni cytat, który ja sobie wynotowałem na dzisiaj. Oczywiście nie będziemy tu zdradzać wszystkiego.
26:32
Speaker 1
Nie da się.
26:33
Speaker 2
Dużo tego jest. O filozofii życiowej i taki bym powiedział truizm, ale to do czego nawiązywaliśmy? Trzy najważniejsze rzeczy w życiu to bogactwo, zdrowie i szczęście. Przy czym bogactwo tutaj rozumiane tak jak wcześniej wspominaliśmy, nie w kontekście pieniędzy, tylko w kontekście posiadania pewnych doświadczeń zdrowia. To już wiadomo, że ten element, który jednak przez przedsiębiorców jest zaniedbywany bardzo często, chociaż to się trochę odwraca, bo też w różnych podcastach gdzieś czytam, że ci przedsiębiorcy dużo o tym mówią, więc myślę, że to już coraz bardziej jest Wydrażane, że tak powiem. No i szczęście. Jednak to, że firma będzie miała przychodu tyle, czy zysku będziemy mieli milion, dwa, pięć i tak dalej, nie sprawi, że będziemy czuli się bardziej szczęśliwi.
27:29
Speaker 1
Tak. Jeśli chodzi o szczęście, Nawalewicz, dobrze pamiętam, mówił, że właśnie ludzie myślą, że szczęście to oni powinni cały czas być w jakiejś euforii. A on tam tłumaczy, że chodzi bardziej Ciekaw jestem jak to przetłumaczyli na polski, bo on używał to be at peace mówił.
27:44
Speaker 2
Generalnie nie wiem czy to on, czy ktoś inny, ale ja znam raczej takie powiedzenie, że życie to jest ciągłe cierpienie. Życie polega na ciągłym cierpieniu i tak naprawdę te momenty, które my doświadczamy to są to takie punkty, które powodują, że my doświadczamy właśnie tego szczęścia, o którym mówimy, ale tak naprawdę samo życie w sobie jest cierpieniem. Wstajesz rano, musisz coś wykonać, to jest gdzieś tam w jakiś sposób powtarzalne i to jest to, o czym ty właśnie mówisz, że nie ma możliwości, że ty wstaniesz, wiesz, znaczy możesz stać oczywiście uśmiechnięta, ale że jak gdyby te twoje endorfiny, że ty będziesz naładowany od samego rana do wieczora, będziesz, nie wiem, przeszczęśliwy, to podejrzewam, że to jakaś choroba by już była.
28:24
Speaker 1
Nie no, aż tak to może nie, powiem Ci, że to już taka myśl strasznie nihilistyczna jest, że życie to wciągłe cierpienie. Nie wiem, mi się wydaje, że fajnie zdążyć do tego punktu, żeby być właśnie… Jak to przetłumaczyć na polski? To be at peace. Być w pokoju? Ciężko mi to jakoś przetłumaczyć dobrze. Ja jeszcze jedną, jeszcze jedna mi się przypomniała, której użyłem no chyba dziesiątki razy, ale przyznaję, że głównie w sytuacjach towarzyskich, to znaczy jeśli ktoś ci mówi, że nie ma na coś czasu, to w praktyce oznacza, że to nie jest jego priorytetem. Teraz przypomnijmy sobie wszystkich ludzi, którzy mówią, Nie mam czasu na trening, nie mam czasu na książkę, nie mam czasu, żeby spędzić czas z dziećmi, nie mam czasu wyjść na długi spacer z moim psem.
29:04
Speaker 1
Ja wtedy zawsze odpowiadam, pokaż mi twój telefon, zobaczymy ile na Instagramie siedzisz, ile siedzisz na TikToku, ile siedzisz na YouTubie, prawda? Rak dzisiejszych czasów. Też bardzo fajna myśl, więc jeśli ktoś mówi w ten sposób, to po prostu oznacza, że to nie jest jego celem, on po prostu woli marnować czas w inny sposób i użyłem tego argumentu dziesiątki razy towarzysko, to po prostu strasznie dobrze działa.
29:26
Speaker 2
No to jest, powiem Ci, że mocne dla mnie. Największe wrażenie zrobiło, słuchaj, to jak zdałem sobie sprawę, jako ludzie jesteśmy uwiązani od telefonu. To było już parę lat temu i pamiętam, nie wiem, gdzieś na jakimś tam wystąpieniu publicznym ktoś opowiadał coś takiego, że Wyobraź sobie, że przychodzi syn do ciebie, to jest typu ojciec i syn, i ojciec mówi, tata, chodź tutaj, chodź się pobawimy, a on mówi, nie teraz, za chwilkę, nie? Takie klasyczne. Zderzenie słuchaj z telefonem, który dzwoni. I co robią ludzie jak telefon dzwoni?
30:06
Speaker 1
Odbierają.
30:07
Speaker 2
Odbierają. I to pamiętam było na szkolenie jakimś i nagle było coś takiego, że telefon zadzwoni i ten człowiek wyszedł, bo poszedł zabrać telefon. I to było mega mocne, bo znałem sobie z tego sprawę i tutaj właśnie to było fajnie pokazane, że Jak telefon zadzwoni, to my od razu odbieramy, wychodzimy czasem ze spotkania, nie wiem, czy przerwamy coś, nie wiem i tak dalej. Ale jak dziecko do ciebie przyjdzie, to mówisz, że teraz nie mam czasu.
30:33
Speaker 1
Pokazuje priorytet, prawda?
30:35
Speaker 2
Tak, pokazuje jak jesteśmy od tego jakoś uwiązani. I to było parę lat temu. Ja już od tamtego czasu, znaczy później, tak, wdrożyłem sobie wirtualną asystentkę na mój numer. Do dzisiaj z tego korzystam już kilka lat. Jestem z tego bardzo zachwycony. I dzisiaj u mnie jak telefon dzwoni, czy nawet nie wiem, teraz jest wyłączony, to po prostu odbierze to wirtualna asystentka. Swoją drogą, to jest usługa, która jest naprawdę tania. To zaraz możesz powiedzieć, że to nie jest jakaś fanaberia, że tam jest osoba zaprojektowana, to jest naprawdę tanie, ale jest fantastyczne pod tym kątem, że ja nie mam takiego poczucia, nie wiem, jakby to będzie lęku, czy takiego, że ja muszę odebrać telefon, bo miałem coś takiego wcześniej, że dzwonił telefon, już szybko biegnę, a kto to dzwoni, że już muszę odebrać i tak dalej, nie?
31:23
Speaker 2
To pokazało, jak jesteśmy od tego uzależnieni i to było dla mnie naprawdę taki sygnał, że dziecko przychodzi, mówisz tata, nie mam czasu, później, a tutaj wiesz i nagle ankieter dzwoni.
31:34
Speaker 1
Myślę, że młodsze pokolenie to ma większy problem jednak z social mediami, a pewnie starsze trochę z tymi telefonami tak czy siak. Ja kiedy odzwyczajałem się od telefonu, to miałem w watcha tak na wszelki wypadek, jakby coś się pilnego stało, ktoś musiał do mnie zadzwonić w emergencji. Natomiast żeby pozbyć się tego od ruchu przeglądania social mediów, to po prostu zostawiałem telefon w domu. I to jak to działało, kiedy byłeś w sytuacji towarzyskiej, ktoś mówi nam, nie wiem, pokaż zdjęcie, wyślij coś i ty mówisz, nie mam telefonu. To mina ludzi, że nie masz przy sobie telefonu? Jak to? Jakbyś chodził bez systemu podtrzymywania życia. Niesamowicie ludzie na to reagują. Dobrze, także przeszliśmy przez dużo ciekawych myśli z książki. Ich tam jest dużo więcej.
32:17
Speaker 1
Myślę, że warto zaznaczyć, że tak jak przeważnie czytamy książki biznesowe, to mamy wrażenie, że wszystkie myśli można wyciągnąć do jednej kartki A4, a one są po prostu mocno rozbudowane tylko po to, żeby usprawiedliwić koszt książki, która jest duża. A tutaj naprawdę na każdej stronie jest parę myśli. Tam w ogóle nie ma story żadnego. Tych ciekawych przemyśleń jest bardzo dużo. Można za darmo ściągnąć w PDF-ie i w EPUB-ie ze strony. Za książkę trzeba zapłacić, bo jednak trzeba wydrukować fizycznie.
32:48
Speaker 2
Taką wersję papierową po prostu lubię. Uwielbiam takie wersje papierowe, bo mogę ze sobą zabrać, trochę inaczej się to czyta. Jest polsku, bardzo fajne jest to, że tę książkę nie trzeba czytać tak od deski do deski, tylko ja na przykład, cały czas wracam, zresztą to jest jeden z typu książek, gdzie po prostu studiuję, czyli są takie książki, które czytałem już po kilkanaście razy i to jest taki typ książki, gdzie ja sobie wybieram jakiś tam obszar, czy to właśnie szczęścia, czy to jakieś zdrowia, czy to jakieś inne, które po prostu w danym momencie, akurat o tym chciałem sobie znowu przypomnieć, poczytać i możecie od tego zacząć, więc jak na jakimś jesteście etapie takim, nie wiem, biznesowym, życiowym, że z czymś macie trudności, to po prostu można zacząć od tego obszaru. To jest bardzo fajne.
33:31
Speaker 2
Także Czarek, dzięki w ogóle za polecenie tej książki, bo to ty mi ją poleciłeś.
33:35
Speaker 1
Poczekałeś aż polsku wyjdzie, tak?
33:37
Speaker 2
Wiesz co, ona była od razu, jak miałem powiedzieć, była od razu. Jest to całkiem nowa pozycja, bo jak później sprawdziłem, to nie jest książka, która jest 50 lat na rynku, ona jest 3 lata na rynku. Mamy nadzieję, że wam też pozycja się spodoba. W ogóle ten dzisiejszy odcinek był w zasadzie już taki bardzo luźny, trochę o rozwoju, trochę o biznesie, o życiu. Jeśli wam to się podoba, jeśli chcecie tego typu kontynuacje, to dajcie nam znać. Z przyjemnością podzielimy się czy to jakimiś innymi pozycjami książki, jakimiś książkami. Po prostu nagramy więcej odcinków, które będą dotyczyły właśnie rozwoju osobistego.
34:19
Speaker 1
Dzięki Przemku.
34:20
Speaker 2
Dzięki serdecznie, cześć.